Vertrouwen of wantrouwen
Al Capone: You can get more with a kind word and a gun than you can with a kind word alone.
Bovenstaande twee citaten komen uit twee principieel verschillende werelden. In zekere zin hebben ze allebei gelijk. In de ene wereld geldt het woord van Seneca, in de andere dat van Al Capone. Je kunt met enig recht zeggen dat Seneca naïef is, maar je kunt ook zeggen dat Al Capone cynisch is.
In de kern heb je twee verschillende vormen van samenwerking: op basis van vertrouwen en op basis van discipline, zie het samenwerkingsmodel. Een beetje van beiden kan eigenlijk niet. Of je durft elkaar te vertrouwen of je durft het niet. Natuurlijk is vertrouwen nooit onbeperkt, dat zou pas echt naïef zijn. Maar het kernverschil is: Bij samenwerking op basis van vertrouwen geef je mensen de ruimte om mee te denken en bij samenwerking op basis van discipline geef je ze die ruimte niet.
In de samenwerkingsmatrix worden de verschillen kort samengevat.