Het nadeel van democratie

Democratie is uitgevonden door de Oude Grieken en daarna verder ontwikkeld (en om zeep geholpen!) door de Oude Romeinen. In die tijd deden ze een paar dingen anders en het kan geen kwaad om daar nog eens goed naar te kijken. Om te beginnen mocht niet iedereen stemmen. Je moest er enige moeite voor doen. In Athene kwam men bij elkaar op de Pnyx en dat was een hele klim. Daarna moest je de verschillende betogen aanhoren en daarna werd er gestemd. Je moest er wat voor over hebben en je moest je laten informeren. Kom daar nu maar eens om.

Maar er was nog iets. De Grieken en Romeinen hadden al snel in de gaten dat democratie een tijdrovend mechanisme was. In geval van nood (vooral oorlogen) té tijdrovend. Er moest snel, daadkrachtig en consistent worden opgetreden en voor alle drie die zaken was democratie een belemmering. Daarom benoemde de democratie in zo’n tijd een aanvoerder die drie maanden de absolute macht kreeg. Daarna beoordeelde de democratie (achteraf!) hoe hij het had gedaan. Als hij erg misbruik van zijn functie had gemaakt, kon hij zelfs de doodstraf krijgen. Maar ondertussen had men wel drie maanden lang meteen de beste maatregelen kunnen nemen: Snel, daadkrachtig en consistent. Kom daar nu maar eens om. De Romeinse titel voor die functie was overigens dictator. Almachtig. Voor een tijdje. Toen nog wel.

Tegenwoordig zijn de oorlogen niet meer zo fysiek als vroeger. De vijanden zijn nu eerder de financiële speculanten of de kredietbeoordelaars. Hoe dan ook, we hebben nog wel dezelfde dingen nodig: Snelheid, daadkracht en consistentie. Dan is democratie nog steeds niet zo handig. Voor dit soort oorlogen hebben we ook een generaal nodig, zeg maar een dictator. Europa lijkt nu alleen nog maar op het Romeinse leger uit Asterix. En die wonnen nooit…