Ontregelende regels
Vroeger, toen ik jong was, deden ambtenaren nog wel eens stiptheidsacties. Dan gingen ze allemaal stipt volgens de regels werken, en dan liep alles vast. Later werden die regels losser, en toen deed de truc het niet meer.
Ik moest daaraan denken toen ik, op weg naar één van mijn opdrachtgevers, over een dijkje reed waar je maar 50 mocht. Ik ben braaf en doe dat gedwee, maar dat vond echt iedereen achter me verschrikkelijke onzin. Het ongeduld achter me was groot. Wat was nou het nut van mijn 50 rijden, anders dan dat ik me aan de regels hield?
We leven in tijden van grote verandering. De dynamiek en de complexiteit om ons heen nemen elke dag toe. Dan moet je wel heel erg wendbaar zijn, want anders heb je de keus tussen stilstaan en brokken maken. Maar al die verandering maakt ook onzeker, en dan ga je zekeren, je gaat dingen vastmaken. In regels bijvoorbeeld. Een slak die remt in de bocht. Voor de zekerheid. We moeten wendbaar zijn, maar we worden het steeds minder. Nog even en we dwingen onze eigen stiptheidacties af. Met dank aan kwaliteitscontrole, risk management, compliance, de procesjongens en onzekere managers.
Bart Stofberg
Bart Stofberg
Bart Stofberg 
Hoi Bart,
Goed voorbeeld: het zou natuurlijk ook kunnen dat dat 50km bord er om een andere reden stond – overlast voor de aanwonenden, spelende kinderen, fijnstof – noem maar op. Goed dat je je er aan gehouden hebt – kudos.
Regels zijn er niet voor niets. In Nederland hebben we de neiging om elke regel als een suggestie op te vatten: rood licht betekent niet meer dan opletten bij het oversteken, belasting betalen doen we liever niet als we een mogelijk gaatje (of een dun plekje) in de wet kunnen vinden. Ik zag van de week een volwassen man 15 cent stelen, door in de bus direct na het vertrek bij de halte uit te chippen, en vervolgens weer rustig te gaan zitten tot de bus bij zijn uitstaphalte zou uitkomen. Zijn diefstal betekent dat ik meer voor de bus moet betalen: de verliezen worden in de tarieven verrekend.
Een onderdeel van de democratie is volgens mij dat je – in principe – de mensen die we met zijn allen hebben aangesteld om regels op te stellen moet vertrouwen. Als de regel je niet bevalt ga je die niet negeren, maar probeer je te zorgen dat die veranderd wordt.
En zoals de structuur van een sonnet tot grootse poezie leidt, zo gebruikt echte innovatie de regels juist om tot creatieve ideeen te komen.